Konsumidó Alertá
Mas trempan bo prepará mas resiliente bo por ta na momentu ku desaster presentá
Fundashon pa Konsumidó ta mira preparashon komo un heramentu klave pa sobrebibí desaster. Mihó prepará bo ta mas mihó bo por aktua na momentu ku kalamidat presentá i mas sigur bo por sinti bo i mas chèns bo tin di rekuperá.
Den e guia aki nos ke kompartí tepnan balioso kon pa bo prepará pero tambe un guia di e produktonan ku tin prioridat na momentu ku bo ta prepará bo kit di emergensia.
Kiko mi tin ku kumpra?
Pa e preparashon pa kalamidat tambe nos ta rekomendá bo pa traha bo lista di kompra. Check bo presupuesto i konsultá ku nos lista di komparashon di preis di produktonan alimentisio pa bo por skohe di forma konsiente. Kòrda kumpra solamente loke ku ta nesesario.
Importante:
Prepará un kit di emergensia ku tur produkto nesesario i warda esaki na un lugá sigur i sentral den kas. Informá tur persona envolví na unda e kit aki ta wardá.
Si ta pa un kalamidat spesífiko bo ta bai kumpra, informá bo mes bon promé ta ki tipo di produkto ta indispensabel pa bo tin pa enfrentá e kalamidat spesífiko aki. Esaki ta pa evitá ku ta resultá ku bo no ta bon prepará òf ku bo a gasta sèn ku no ta nesesario. Ta bon pa nos ta konsiente ku tin diferente tipo di kalamidat ku ta trese riesgo i situashon pa atendé di forma diferente.
Mester ta konsiente ku na momentu di kalamidat bo no por uza tur produkto. Ta p’esei mester pensa bon riba kiko ta nesesario i ku bo por uza si por ehèmpel awa i koriente mester kai afó. Pensa por ehèmpel riba kuminda ku no ta daña lihé. Kumpra kantidat rasonabel teniendo kuenta ku kantidat di persona den kas. Ta bon pa nos ta konsiente ku mester por uza kreatividat den e situashonnan aki pa por logra sobrebibí ku e tiki ku nos por tin.
Den e kaso aki nos ta ban parti e produktonan den diferente kategoria.
Produktonan esensial pa sobrebibensia
- Aros, hariña di pan i hariña di funchi
- Bonchi
- Suku blanku
- Honing
- Salu
- Baking soda
Produktonan alimentisio pa sobrebibensia ku por bai 72 ora
- Un galòn di awa pa dia pa persona
- kuminda di bleki spesialmente fruta i berdura
- Serial
- Bara di proteina i granola
- Djus
Produktonan ku sigur bo mester kumpra i warda pa sobrebibensia
- kuminda di bleki kla kaba pa kome (kòrda pone un habri bleki aserka)
- fruta i berdura di bleki
- Bara di proteina
- Pinda kaas
- fruta seku
- Djus di bleki
Produkto di higiena
Papel di wc, hand sanitizer, alcohol
Tepnan balioso pa bo ta bon prepará pa kalamidat
Do’s
- Mantené kalma i sigui bo plan di emergensia.
- Sòru pa bo tin un kit di emergensia
- Check kua ta e shelternan disponibel.
- Sòru pa bo tin èkstra kèsh huntu ku bo.
- Ta rekomendabel pa kita gas i awa.
- Keda alerta i uza e radio portable for di bo kit di emergensia pa mantené bo mes informá
Don’ts
- No drenta pániko, esaki por hasi e situashon pió.
- No wak pa bo so. trata di yuda esnan mas vulnerabel rondó di bo.
- No warda te ora algu pasa pa bo kore prepará. traha bo plan di emergensia i prepará bo kit di emergensia.
- No pone bo mes den situashon peligroso prinsipalmente ora koriente bai.
- No balotá e situashon.
Un kalamidat por sosodé di un ora pa otro. Ta bon pa bo ta bon prepará prinsipalmente pa temporada di mal tempu.
Ta p’esei Fundashon pa konsumidó ta kompartí algun tep balioso ku bo por tene kuenta ku ne pa bo ta bon prepará na momentu ku un kalamidat presentá
Traha un plan di emergensia
Ta hopi importante pa un kas di famia tambe tin su plan di emergensia. Den e plan aki ta palabrá huntu den famia kada stap ku kada persona mester tuma si algu pasa. Tambe ta palabrá unda ta e kaminda di mas safe den kas òf na kas di otro miembro di famia kaminda tur hende por bai refugia ora di desaster, si tin hende grandi den kas por palabrá adelantá na kas di kua famia ta mas sigur pa nan keda. Ta rekomendabel pa traha un lista di direkshon i number di telefòn di tur miembro di famia. Den e plan di emergensia aki tambe por indiká unda ta warda tur dokumento importante i e kaha di emergensia.
Sigurá bo kas di forma adekuá
Un seguro kontra daño na bo kas ta sumamente importante. Mester sòru di check ku e kompania di seguro si bo tin e seguro adekuá pa bo kas. Pues ku e seguro aki ta kubri daño hasí na bo kas pa motibu di kalamidat. Ta importante pa wak si bo seguro lo kubri tur daño na bo kas na momentu ku algu pasa.
Traha un kit di emergensia tantu pa mucha komo hende grandi
Un kit di emergensia ta konsistí básikamente di un EHBO kit, awa, flashlight, radio portátil, remedi i produkto pa sterilisá pa evitá infekshon, sufisiente bateria i kuminda pa sobrebibí durante di un kalamidat. Ta hopi importante pa traha un kit di emergensia tantu pa hende grandi komo pa mucha. Den e kit di emergensia pa mucha, ta bon pa inkluí por ehèmpel kleurtjes, kleurplaatjes i diferente wega pa e mucha por pasa tempu i keda trankil.
Hasi bo kas sigur i keda alerta
Hasi trabou di reparashon, klaba tur loke ku ta lòs i tapa tur buraku na kurpa di e kas. Sigurá bentana i dak. Limpia kurá pa evitá ku tin ophetonan ku por bula i kousa mas peliger.
Keda skucha medionan ku ta duna informashon pa bo por keda alerta i sa si tin ku evakuá. (Dependé e tipo di kalamidat)
Keda pendiente di bo mes i otro nan.



Do’s & Don’ts
Durante di un kalamidat nos promé reakshon komo persona ta di drenta pániko i esaki por pone nos aktua riba impulso. Ora nos aktua riba impulso nos por hasi netamente e kosnan ku sigur nos no mester hasi. Na momentu ku un desaster tuma lugá nos mester keda trankil pa por pensa di forma kla i asina yuda nos mes i yuda otronan.
Ta p’esei nos ta kompartí un lista di loke ta bon pa nos hasi na momentu di un kalamidat i kiko sigur nos NO mester hasi.
Do’s
Na momentu di temblor: keda leu for di bentana, kashi di buki, spil pisá ophetonan ku ta kologá manera fan. keda skondí bou di algu sigur te ora e temblor pasa. si bo ta den kas òf un edifisio, sali ora ku e sakudí pasa i buska un vèlt òf plenchi bashí.
Na momentu di inundashon: kana ku un palu komo baston pa sigurá bo mes ku ainda tin tera firma kaminda bo ta kanando.
Na momentu di kandela: Purba kontené e kandela i si esaki no ta logra, sali pafó mas lihé posibel i bai un lugá habri
Don’ts
Na momentu di tormenta: No bai wak pafó. keda paden.
Si bo ta pafó buska un lugá sigur i no bai skonde bou di palunan isolá
Na momentu di temblor: no pusha otro ora di sali pafó
Na momentu di inundashon: No bai kana den e koriente di awa. e awa ku ta kore por benta bo abou i pone bo hoga.
No purba stür den koriente di awa. Bo ta kore e rísiko di hoga den bo outo.
Na momentu di kandela : No bai drenta e edifisio bek sin outorisashon