Lei di kompetensia meresé derechi di eksistensia
Na aña 2011, e minister di Desaroyo Ekonómiko, Nasser el Hakim, a duna inisio na un proyekto pa start e trayekto pa yega na un Lei di Kompetensia. Meta di e lei aki ta pa promové kompetensia sano entre komersiantenan ku ta bende nan produkto i servisio riba nos merkado lokal. Fundashon pa Konsumidó a tuma asiento den e komishon ku a traha pa yega na un konsepto di lei di kompetensia, e asina yamá “Mededingingswet” i esaki a keda entregá na gobièrnu pa kana su trayekto di konseho.
For di e tempu ei tambe Fundashon pa Konsumidó a duna atenshon amplio na e lei aki den medionan di komunikashon (entre otro den Konsumidó Alertá, volúmen 14 di 2012: http://joom.ag/tfPb/p14) pa asina splika kiko ta e importansia i e nesesidat pa nos pais di tin un lei di kompetensia i un Outoridat di Kompetensia ku ta kontrolá, investigá i, mas importante, duna sanshon den kasonan kaminda komersiantenan ta hasi aktonan ilísito manera forma kartèl, traha afspraknan di preis di benta, dividí merkado entre nan, stroba otro partidonan di subi merkado òf hasi mal uzo di un posishon grandi riba merkado kompará ku kompetidónan mas chikitu.
Nos mester tene na kuenta ku na Kòrsou no tin niun entidat independiente òf di gobièrnu ku ta ehersé e tareanan aki integral- i strukturalmente. Pues dado kaso ku por ehèmpel kompanianan di telefòn ta kobra muchu karu pa e spit di internèt ku klientenan ta risibí, òf si bankonan traha afsprak i tene tarifanan bankario artifisialmente haltu, òf un importadó ta eksihí di su rebendedónan pa bende un produkto na un preis definí, no tin un instansia outorisá i ku e deber di kontrolá, investigá i, si ta nesesario, sanshoná e tipo di aktonan aki, na momentu ku nan tuma lugá. I hustamente esaki lo ta e ròl di un Outoridat di Kompetensia.
Despues di 5 aña i un trayekto largu di konseho hurídiko e Lei di Kompetensia a keda tratá resientemente den Staten di Kòrsou. Fundashon pa Konsumidó tabatin e firme konvikshon ku e lei aki lo a keda aprobá sin mas problema den Parlamento, mirando ya e kantidat di pregunta- i adaptashonnan ku tabatin for di e momentu ku a presentá e konsepto di lei na aña 2012. E realidat ta ku, na tratamentu di e lei, diferente parlamentario a trese preguntanan dilanti kuestionando e funshon di e lei aki. Den e preguntanan den Parlamento dos aspekto a resaltá. Un aspekto ta e posishon independiente i lòs for di influensia polítiko ku e Outoridat di Kompetensia lo tin. E di dos aspekto ta e outoridat i poder di e Outoridat di Kompetensia.
Dos aspekto ku en bèrdat ta hopi importante i ku sigur Fundashon pa Konsumidó ta para tras di dje den e forma ku proponé den e lei. Ta imperativo pa un outoridat di e índole aki ta independiente di polítika pa por hasi su trabou di un manera efektivo. Tambe e outoridat mester tin hèrmèntnan pa por aktua si ta nesesario. E outoridat mester por duna but i e mester por hasi entrada den kas i negoshi pa por hasi investigashonnan nesesario den kaso di sospecho di palabrashonnan ilegal. Si tòrnu na esaki e outoridat lo bira un tiger sin djente.
Fundashon pa Konsumidó ta tuma nota regularmente di señalnan ku na Kòrsou falta kòntròl i falta sanshon. Awor ku a yega e ora ku Kòrsou por instituí un órgano ku e outoridat, poder i hèrmèntnan pa por mehorá e balanse riba nos merkado ekonómiko, Fundashon pa Konsumidó ta sinti falta di e firmesa di nos legisladónan pa duna kontenido na e nesesidat i importansia di e lei i institushon aki.
Fundashon pa Konsumidó, lo ke sigurá konsumidónan di Kòrsou ku e lo keda hasi su máksimo esfuerso pa influensiá gobièrnu i Parlamento pa pasa e lei di Kompetensia manera e ta, ya ku nos sí ta konvensí ku e lei aki ta nesesario pa un mihó funshonamentu di nos merkado. Un merkado habrí, transparente i kompetitivo ta hasi ku e komersiante mester hasi mas esfuerso pa diferensiá su produkto, su negoshi i su servisio pa atraé kliente. Esaki ta na benefisio di nos tur. Al final nos tur ta konsumidó.
Na nòmber di Fundashon pa Konsumidó
Marc Marshall
Direktor